Çin’de dün Duanwu Festivali tatilinin ilk günüydü. CGTN Yazarı Hasiyet Niyazi'nin haberine göre tatilde şair Qu Yuan’ı  anmanın yanı sıra, geleneksel kültürün tanıtımı yapılırken, neşeli kutlamalar da gerçekleşiyor. 
Ejderha Teknesi Festivali adıyla da bilinen Duanwu Festivali, Çin halkının vatansever şairi Qu Yuan’ın hatırasına gösterdiği saygıyı temsil ediyor. İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsilî Listesi’ne (UNESCO) dahil edilen bu geleneksel Çin festivali, derin bir Çin kültürel mirası taşıyor ve hâlâ dünya çapında eşsiz bir çekiciliğe sahip olduğu belirtiliyor.

M.Ö.3. yüzyıla kadar dayanan Duanwu Festivali, Çin halkının eski vatansever şairi Qu Yuan’ın anısını taşımakla kalmıyor, aynı zamanda derin kültürel çağrışımlar da içeriyor.

Duanwu Festivali, Çin’in diğer üç geleneksel festivali olan Bahar Bayramı, Qingming Festivali ve Güz Ortası Bayramı kadar önemli olmakla beraber kültürel etkisi tüm dünyaya yayılırken, birçok ülke ve bölge bu geleneksel festivale olan saygılarını ifade etmek için çeşitli etkinlikler düzenliyor. Mayıs 2006’da Çin Devlet Konseyi, Duanwu Festivali’ni Ulusal Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’nin ilk grubuna dahil etti ve böylece festivalin derin kültürel değerini daha da gözler önüne serdi.

2008’den bu yana, Duanwu Festivali ulusal bir tatil olarak listelenmiş ve halkın bu festivale katılması ve anlaması için daha fazla fırsat sunuyor. Eylül 2009’da UNESCO, Duanwu Festivali’nin İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne dahil edilmesini resmen onayladı. Bu kararla UNESCO Duanwu Festivali’nin Çin’de dünyanın somut olmayan kültürel mirası olarak seçilen ilk festival olduğunu ve kültürel statüsünün ve etkisinin önemini tüm dünyaya duyurdu.

Qu Yuan’ın hikayesi

İlkbahar ve Sonbahar Dönemi’nde Chu Krallığı’nın üst düzey yetkilisi Qu Yuan, yeteneklerin görevlendirilmesini savundu, kendisini ülkeyi zenginleştirmeye ve orduyu güçlendirmeye adadı ve Qin’e karşı direnmek için güçlerin birleştirilmesini teşvik etti. Fakat, reform fikirlerine asilzade Zilan ve diğerleri tarafından şiddetle karşı çıkıldı ve sonunda görevinden alındı ve Yuan ile Xiang Nehirleri havzasına sürgün edildi.

CGTN Yazarı Hasiyet Niyazi'nin değerlendirmesinde, "M.Ö. 278’de Qin ordusu Chu’nun başkentini ele geçirdi ve Qu Yuan vatanının işgal edilmesini çaresizce izledi. Ne yazık ki vatanını kurtaracak güce sahip değildi. Çin Ay Takvimi’ne göre 5. ayın beşinci gününde, vatana olan derin aşkıyla, başyapıtı “Huai Sha”yı yazdı ve Miluo Nehri’ne atlayarak intihar etti.

Duanwu Festivali’nin önemli gelenekleri

Ejderha Teknesi Yarışı düzenlemek ve Zongzi adını taşıyan pirinç köftesi yemek, Duanwu Festivali’nin temel etkinliklerinin başında geliyor. Toplu kürek çekmek kültürel mirasın önemini yansıtırırken, Duanwu Festivali’nin vazgeçilmez bir etkinliği olan Ejderha Teknesi Yarışı ise tarihsel olarak insanların ejderhayı bir totem olarak görmesinden doğan tapınma geleneğinin günümüze yansıyan bir devamı olarak kabul ediliyor.

Efsaneye göre, bu gelenek de şair Qu Yuan’la ilgili. Halk Qu Yuan’ın kendini nehre attığını duyunca onu kurtarmak için hemen teknelerle olay yerine yetişmeye çalışmış. Daha sonra bu hikâye Duanwu Festivali’nde Ejderha Teknesi Yarışı düzenleme geleneği haline geldi." ifadeleri yer aldı.

CGTN Yazarı Hasiyet Niyazi'ye göre Çin Ay Takvimi’ne göre, her yılın 5. ayının 5. günü nehir ve göllerde düzenlenen Ejderha Teknesi Yarışı, görkemli bir bayram şenliği haline geliyor. Bazı yerlerde 50-60 ejder teknesi birden yarışmaya katılabiliyor. Her teknenin başında, değişik şekillerde, tahta üzerine oyulan rengarenk ejderha başı bulunuyor. Her teknede davul ve gong sesleri göğü çınlatıyor, yarışmacıların haykırışları birbirine karışıyor, tekneler birbirlerini kovalarcasına yarışıyor sahilde de renkli bayraklar dalgalanıyor. İzleyicilerin “hurra” sesleriyle birlikte çekişmeli yarış, Duanwu Festivali’nin coşkusunu oldukça artırıyor.

Zongzi yeme geleneğinin de uzun bir geçmişi olduğundan bahseden  CGTN Yazarı Hasiyet Niyazi şunları dile getirdi:

"Zongzi, Duanwu Festivali’nin vazgeçilmez lezzetlerinin başında gelir.Çok eskiden “Jiaoshu” olarak da adlandırılan Zongzi, içinde yapışkan pirinç bulunan, saz veya bambu yapraklarıyla sarılı ve ince iplikle dörtgen ya da yastık şeklinde bağlanmış ve suda pişirilerek servis edilen bir yemektir. Duanwu Festivali’nin arife akşamı her aile, Zongzi yaparak pişirir. Zongzi ayrıca hediye olarak da verilebilir. Duanwu Festivali sırasında, insanlar karşılıklı ziyaretlerde birbirlerine kendi yaptıkları Zongzilleri hediye ederler.

Duanwu Festivali’nde yenebilecekler arasında Zongzi’den başka, Çin’in bazı bölgelerine özgü yemek ve içecekler de var. Örneğin, tuzlanmış ördek yumurtaları yemek ve kırmızı zırnık (Xionghuang) içkisi içme gelenekleri, halk arasında kötülükten korunma söylentilerinden kaynaklanıyor.

Yemeklerden başka, Duanwu Festivali’nin çok özgün süs gelenekleri de vardır. Festival günü, her aile kapısının önüne pelin otu (Ai Cao) ve su kamışı (Cao Pu) asar. Pelin otu ve su kamışı, ilaç amaçlı kullanılan iki çeşit ottur. Bu otlar, bir yandan kötülükten korunmak, öte yandan da yaz mevsiminin başlarında havanın çok yağışlı ve nemli olması nedeniyle zehirli böceklerin çoğalması nedeniyle hastalıkları önlemek için asılır. Bunun yanı sıra Duanwu Festivali sırasında insanlar, “100 yıl yaşasın” diye çocukların bileziklerine beş renkli iplik dolar; kaplan ve kabak şekillerinde, içlerinde parfüm bulunan küçük kokulu çantaları dikerek ipek ipliklerle çocukların elbiselerine bağlar. Ayrıca çocuklara kaplan başı şeklinde ayakkabılar ve üzerinde kaplan figürlü nakışlar bulunan kumaş önlükler giydirirler. Bütün bu gelenekler, çocukların huzurlu, güvenli ve sağlıklı büyümelerini sağlamak anlamına gelir.

Duanwu Festivali’nin aktarılması ve kreşteki anma etkinliği

Çin’in anaokullarndaki çocuklar, Duanwu Festivali’nin atmosferini interaktif oyunlarla deneyimler. Ejderha Teknesi Yarışı’nın hareketlerini taklit edip, sanki gerçekten yarışın canlı sahnesindeymiş gibi büyük bir coşkuyla dans eder ve zıplarlar. Bu oyunlar, çocukların Duanwu Festivali’nin geleneksel kültürünü neşeli bir şekilde anlamalarını sağlamakla kalmaz, aynı zamanda bu eski festivale olan ilgilerini ve sevgilerini de teşvik eder.

Festival etkinlikleri aracılığıyla çocuklar, Duanwu Festivali’nin kültürel geçmişini ve değerini deneyimleyerek anlayabilirler. Bu etkinlik dizisi sadece çocukların festivalin tadını çıkarmasını sağlamakla kalmaz, aynı zamanda Duanwu Festivali’nin arkasındaki kültürel önemi daha iyi anlamalarına da  yardımcı olur.

Çin ulusunun geleneksel bir festivali olan Duanwu Festivali, zengin kültürel çağrışımları ve tarihi geçmişiyle, geleneksel kültür ile modern eğitim arasında kurulan organik bir bağ ile çocuklara tanıtılıyor. Düzenlenen çeşitli etkinlikler aracılığıyla bu değerler nesilden nesle aktarılıyor."