Yazar Chen Tingyao'nun yazısına göre Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping ve ABD Başkanı Donald Trump arasında 4 aydan fazla bir süre sonra yeniden gerçekleşen telefon görüşmesi dünya çapında geniş yankı uyandırdı.

ABD Başkan Trump’ın talebi üzerine yapılan görüşmede Cumhurbaşkanı Xi, Çin-ABD ilişkilerini büyük bir gemiye benzeterek, bu geminin istikametinin doğru kalması için iki ülke liderlerinin dümeni sağlam şekilde tutması, doğru bir yön belirlemesi ve her türlü engel ve sabotajı bertaraf etmesi gerektiğinin, bunun hayati önem taşıdığının altını çizdi.

Xi Jinping, ayrıca Cenevre görüşmelerinin sonuçlarını ciddiyetle ve titizlikle hayata geçirdiklerine dikkat çekerek, ABD’nin de kaydedilen ilerlemeleri gerçekçi bir şekilde değerlendirmesi ve Çin’e yönelik olumsuz tedbirlerini geri çekmesi gerektiğini vurguladı.

Trump ise görüşmede iki ülke arasında Cenevre’de yapılan görüşmelerin çok başarılı olduğunu ve tarafların iyi bir anlaşmaya ulaştığını ifade ederek, Çin ile birlikte anlaşmayı hayata geçirmek için çaba harcamaya istekli olduklarını, Çinli öğrencileri ABD’de öğrenim görmeye davet ettiklerini kaydetti.

Yazar Chen Tingyao'nun yazısında "Son görüşmenin manasını ve verdiği mesajları anlamak için öncellikle Çin-ABD ilişkilerinin mevcut durumunun ele alınması gerekiyor. Çin ve ABD arasında geçen ay Cenevre’de yapılan ekonomik ve ticari görüşmelerde olumlu sonuçlar kaydedildi. Ancak uygulama düzeyinde Çin ve ABD çok farklı performanslar sergiledi. Çin, ABD’ye yönelik “karşılıklı tarifeleri” ve tarife dışı önlemleri iptal etme veya askıya alma yoluna giderken, ABD ise yapay zekâ çipleri ihracatı üzerindeki kontrolleri güçlendirmek için yeni bir kılavuz yayınlamaktan, ABD’de öğrenim görmek isteyen Çinli öğrencilerin vize işlemlerini durdurmaya kadar ayrımcı politikalara başvurdu. ABD’nin tüm bu hamleleri, Cenevre görüşmelerinde varılan mutabakata aykırılık teşkil ettiği gibi, Çin’in meşru hak ve çıkarlarını zedeliyor, Çin-ABD ilişkilerinin gelişmesini engelliyor" denildi.

Uzmanlar, Trump yönetiminin telefon görüşmesi davetinin, tarife ve ticaret savaşlarının ABD için “tahammül edilemez bir yük” hâline geldiğini ve Washington’un Beijing ile ilişkilerini iyileştirmek için çaba sarf ettiğini gösterdiği kanısında.

Yazar Chen Tingyao'nun yazısına göre ekonomik ve ticari sorunlar mevcut Çin-ABD ilişkilerinin odak noktalarından biri. Ancak bu anlaşmazlıkları gidermek hiç de kolay değil. Önemli olan, Çin-ABD ekonomik ve ticari ilişkilerine karşılıklı yarar ve kazan-kazan anlayışıyla bakılması. Uzmanlar, Çin’in kendi endişe ve taleplerini net bir şekilde ortaya koyduğunu, ABD’nin öncelikli olarak Cenevre görüşmelerinde varılan mutabakatı hayata geçirmesi ve Çin’e yönelik ayrımcı uygulamaları ve olumsuz önlemleri iptal etmesi gerektiğini dile getirdi. Uzmanlar, ayrıca orta ve uzun vadede Çin ve ABD’nin ikili ekonomik ve ticari ilişkilerdeki yapısal sorunları çözmek ve ikili ilişkilerin istikrarını sağlamak için müşterek çaba göstermesi gerektiği görüşünde.

Görüşmede, Cumhurbaşkanı Xi’nin ABD’nin Taiwan konusuna temkinli bir tavırla yaklaşması gerektiği yönündeki vurgusu da dikkat çekti. Bu vurgu, ABD’li bazı kişilerin son dönemde Taiwan meselesine ilişkin tehlikeli sözlerine yönelik ciddi bir uyarı olarak yorumlandı.

Başkan Trump, görüşmede bu doğrultuda Tek Çin ilkesine bağlı kalmaya devam edeceklerini ifade etti.

Cumhurbaşkanı Xi Jinping, görüşmede ayrıca Başkan Trump’ı tekrar Çin’e davet etti. İki lider, ayrıca Cenevre’de varılan mutabakatın hayata geçirilmesine devam edilmesi ve görüşmelerin yeni turunun en kısa zamanda düzenlenmesi hususlarında mutabık kaldı.

Yazar Chen Tingyao'nun yazısında şu ifadeler yer aldı:

"Mevcut kritik dönemde, Çin ve ABD liderleri arasında gerçekleştirilen telefon görüşmesi, her iki tarafın engelleri ortadan kaldırmasına, anlaşmazlıkları çözmesine, uzlaşıyı artırmasına ve işbirliğini güçlendirmesine yardımcı olacak.

ABD’nin Çin ile orta yolda buluşarak iki lider arasında varılan önemli mutabakatı hayata geçirmesi, ikili ilişkilerin istikrarlı, sağlıklı ve sürdürülebilir yönde ilerlemesini birlikte teşvik etmesi ve dünyaya daha fazla istikrar katması bekleniyor."